Πρόκειται για την περίπτωση που ο παίκτης που έχει την κίνηση δεν διαθέτει καμία νόμιμη κίνηση αλλά ο βασιλιάς του δεν απειλείται. Διαφέρει έτσι από το ματ. Στο διάγραμμα  ο μαύρος βασιλιάς είναι πατ.

                                               

Ενώ στο ματ ο αγώνας λήγει αμέσως με νίκη του παίκτη που το πετυχαίνει, στο πατ η παρτίδα λήγει αμέσως με ισοπαλία.

Στο φινάλε το πατ είναι ένας σχετικά σημαντικός παράγοντας, καθώς σώζει συχνά παίκτες από φαινομενικά χαμένες θέσεις.

Οι αρχάριοι πρέπει να προσέχουν το πατ ειδικά στο τέλος του παιχνιδιού όταν προσπαθούν να στριμώξουν με την βασίλισσα τους τον αντίπαλο βασιλιά. Το να δίνουν συνεχώς σαχ δεν ωφελεί, αλλά υπερβολική βιασύνη μπορεί να προκαλέσει πατ και να χάσουν έτσι μια εξόφθαλμη νίκη.

Το πατ μπορεί να προκύψει και σε θέσεις με περισσότερα κομμάτια.

Το πατ έχει κάπως μπερδεμένη ιστορία. Στους πρόδρομους του σκακιού ήταν νίκη για την πλευρά που το έκανε. Αν και αυτός ο κανόνας ίσχυε για ένα διάστημα και στο σκάκι συχνά η νίκη με πατ απέδιδε μόνο τα μισά χρήματα στις περιπτώσεις στοιχημάτων. Σύμφωνα με το A History of Chess του H. J. R. Murray, για ένα διάστημα στην Αγγλία ο κανόνας ήταν ήττα για αυτόν που το έκανε. Μόνο τον 19ο αιώνα ο σύγχρονος κανόνας της ισοπαλίας καθιερώθηκε.

Στις διάφορες εποχές το πατ σήμαινε για την πλευρά που το πετύχαινε (ο αντίπαλος δεν έχει κίνηση να παίξει):

• νίκη. Αραβία 10ος αιώνας
• μισή νίκη. 18ος αιώνας Ισπανία
• ήττα. Ρωσσία 17ος αιώνας και Αγγλία 19ος αιώνας
• ανεπίτρεπτο. (μια διαφορετική κίνηση είναι υποχρεωτικό να παίκτη) Άπω Ανατολή ως τον 20ο αιώνα.
• ο αντίπαλος χάνει την σειρά του. Μεσαιωνική Γαλλία
• ισοπαλία. Ιταλία 14ος αιώνας και διάδοση σε όλη την Ευρώπη

Η κατάργηση του κανόνα του πατ θα προσέδιδε μεγαλύτερη έμφαση στο υλικό πάνω στην σκακιέρα. Για παράδειγμα, ο βασιλιάς με πιόνι εναντίον βασιλιά θα κέρδιζε πάντα με μόνη ελπίδα για τον αμυνόμενο βασιλιά να κόψει το πιόνι.