ΘΕΑΤΡΙΚΟ ΕΡΓΟ
Το παραμύθι τοποθετείται σε μία άγνωστη χώρα, όπου επικρατεί
χαώδης κοινωνική, οικονομική και πολιτική κατάσταση. Ο
βασιλιάς, ανεύθυνος και πολιτικά άβουλος, είχε φέρει με τις
λανθασμένες κινήσεις του τη χώρα σε μία δριμεία κατάσταση, την
οποία καλεί να λύσει ο υιός του, πρίγκιπας και μελλοντικός
διάδοχος του θρόνου. Ο πρίγκιπας, παρόλο που έχει καλές
προθέσεις αντιμετωπίζει πολλές δυσκολίες κυρίως από το λαό, ο
οποίος εξαιτίας της χρόνιας ηθικής διαφθοράς αρνείται να αλλάξει
νοοτροπία ώστε να σωθεί η χώρα. Τα πράγματα γίνονται ακόμη
χειρότερα όταν ο συντηρητής και δανειστής τους, ένας άλλος
βασιλιάς, τους κηρύσσει πόλεμο. Αλλά ακόμη και τότε, οι πολίτες
αρνήθηκαν να συνεργαστούν. Τελικά,όμως, μετά από πολλές
προσπάθειες ο πρίγκιπας ενέπνευσε πίστη και εμπιστοσύνη στο λαό
του και έτσι όλοι μαζί δέχτηκαν να πολεμήσουν για την πατρίδα
τους και για τα δικαιώματά τους. Παρόλο που οι αντίπαλοι τους
υπερίσχυαν και αριθμητικά και όσον αφορά τον εξοπλισμό, το πάθος
για την πατρίδα,που ξαφνικά γεννήθηκε, υπερίσχυσε και οδήγησε σε
μία θριαμβευτική νίκη από την οποία επωφελήθηκαν όλοι, και η
βασιλική οικογένεια και οι πολίτες. Η αυλαία πέφτει μέσα σε ένα έντονο κλίμα
ευδαιμονίας και αισιοδοξίας για το μέλλον.
ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΜΕ ΤΟ
ΒΙΒΛΙΟ
Το θεατρικό έργο “Παραμύθι χωρίς
όνομα” του Ιάκωβου Καμπανέλλη, είναι μία διασκευή του ομώνυμου
μυθιστορήματος της Πηνελόπης Δέλτα. Όπως είναι λογικό, αφού το πρωτότυπο είναι ένα μυθιστόρημα, ενώ η
διασκευή του Καμπανέλλη θεατρικό έργο, παρόλο που ο Καμπανέλλης
προσπαθεί να μην αποκλίνει από το πρωτότυπο, αναγκάζεται να το
διαφοροποιήσει.
Όσον αφορά τον τόπο, είναι και στα δύο
έργα σχετικά άγνωστος. Στο θεατρικό δεν αναφέρεται καθόλου, ενώ
στο μυθιστόρημα αναφέρεται ως “Χώρα των Μοιρολατρών”. Το όνομα
αυτό λειτουργεί περισσότερο ως χαρακτηρισμός των κατοίκων της
χώρας, παρά ως τοπικός προσδιορισμός.
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι εναλλαγές του τόπου στο θεατρικό θα είναι λογικά
λιγότερες από ό τι στο μυθιστόρημα για πρακτικούς λόγους.
Πράγματι, η κάθε σκηνή στο θεατρικό επικεντρώνεται κυρίως σε
έναν τόπο, ενώ αντίθετα στο μυθιστόρημα υπάρχουν πολλές
εναλλαγές.
Ο χρόνος είναι επίσης αόριστος, αλλά μπορούμε να υποθέσουμε ότι
στην πρώτη περίπτωση αναφέρεται
περίπου στον 18ο ή 19ο αιώνα,
ή γενικότερα στα χρόνια που ακολουθούν την Αναγέννηση και το Διαφωτισμό, λόγω των διάφορων φαγητών πολυτελείαςπου
αναφέρονται, όπως ο καπνιστός σολομός με ανανά κτλ. και λόγω των
απαιτούμενων για τη μάχη πυρομαχικών (πυρίτιδα), ενώ το
μυθιστόρημα διαδραματίζεται στον Μεσαίωνα, αφενός διότι μας
δίνεται η εντύπωση ενός μικρού βασιλείου, κυρίως από την γρήγορη
εναλλαγή του τόπου (ο πρίγκηπας εταφέρεται από το παλάτι στην
πρωτεύουσα, στην πόλη και στο σχολείο πάρα πολύ γρήγορα και με
ιδιαίτερη άνεση, τρέχοντας) και αφετέρου λόγω της χρήσης βελών
και ξιφών στη μάχη.
Αρκετές διαφορές παρουσιάζονται και ανάμεσα στους χαρακτήρες. ΗΠηνελόπη
Δέλτα δίνει σε όλους ονόματα. Ονομάζει τον βασιλιά Αστόχαστο,
την βασίλισσα Παλάβω, τον πρίγκηπα Συνετό Β' και ούτω καθ' εξής.
Τα ονόματα αυτά είναι φανταστικά και δηλώνουν τον χαρακτήρα των ηρώων.
Επίσης, εισάγει χαρακτήρες, όπως οι αδελφές του πρίγκηπα,
που παραλείπει ο Καμπανέλλης. Ο Καμπανέλλης από την άλλη, δεν
αναφέρει ονόματα. Σε μίαμόνο στιγμή δηλώνονται τα ονόματα του
βασιλιά και της βασίλισσας, Γεώργιος (Ζωρζ) και Σουζάνα, τα
οποία δεν είναι φανταστικά και δεν δηλώνουν τίποτα, αλλά στα
υπόλοιπα μέρη του θεατρικού- ακόμα και
όταν στο κείμενο αναφέρεται ποιος μιλάει-κυριαρχεί η ανωνυμία. Η
χρήση αυτών των ονομάτων από την Πηνελόπη Δέλτα προσδίδει στο
μυθιστόρημα της ένα ύφος περισσότερο απευθυνόμενο σε παιδιά παρά
σε ενήλικες. Αντιθέτως, ο Καμπανέλλης επιδιώκει μία παράσταση
που να παρακολουθείται από ένα μεγαλύτερο εύρος ηλικιών.
Σχετικά με το ύφος των ηρώων (χαρακτήρας), είναι και στα δύο
έργα σχετικά ίδιο. Μικρές διαφορές φαίνεται να υπάρχουν στο ύφος
του βασιλιά και της βασίλισσας, οι οποίοι στο θεατρικό έργο
τελικά συνειδητοποιούν στο τέλος τα λάθη
τους και να γίνονται καλύτεροι.
Όμως, υπάρχουν διαφορές στον τρόπο με τον οποίο παρουσιάζονται
οι ήρωες. Στο μυθιστόρημα, ο πρίγκηπας παρουσιάζεται αγράμματος,
περισσότερο λαϊκός χαρακτήρας που ενδιαφέρεται για το κοινό καλό,
ευαίσθητος και νοιάζεται για την κατάντια των συνανθρώπων του
την οποία θέλει να αλλάξει με κάθε τρόπο παρά τις δυσκολίες που
συναντά, ενώ στο θεατρικό έχει επίπεδο μόρφωσης, αλλά αρχικά
είναι λίγο αντιπαθητικός και νοιάζεται για ευτελή πράγματα ενώ
δεν μένει στην ουσία. Επίσης, μεγάλες διαφορές εμφανίζονται στην
παρουσίαση του Πολύκαρπου, ο οποίος στην πρώτη περίπτωση
εμφανίζεται ως ένας τίμιος υπασπιστής που στο τέλος παντρεύεται
την αδελφή του πρίγκηπα Ειρηνούλα, ενώ στην δεύτερη περίπτωση είναι ένας ηλικιωμένος πιστός
υπηρέτης του βασιλιά, που γίνεται πρωθυπουργός.
Τέλος, υπάρχουν πολλές ομοιότητες υπάρχουν στη δράση, στην
πλοκή των δύο έργων, με μία μόνο σημαντική διαφοροποίηση. Σε όλο
το έργο της Πηνελόπης Δέλτα κυριαρχεί η παρουσία του πρίγκηπα, ο
οποίος είναι παρών στο παλάτι,
στη μάχη,
στην ταβέρνα κτλ, κάτι που δεν ισχύει στο θεατρικό. Ας πάρουμε
για παράδειγμα την σκηνή της μάχης. Επειδή ο Καμπανέλλης δεν
μπορεί να την παρουσιάσει αυτούσια, τοποθετεί τον βασιλιά και
την βασίλισσα κοντά σε αυτή, ενώ παράλληλα διηγούνται τα
καθέκαστα διάφοροι στρατιώτες, χωρίς να βρίσκεται κοντά ο πρίγκηπας.