Α. Η οθωμανική εξάπλωση
Οι πιο σημαντικοί
λόγοι για τους οποίους η Οθωμανική Αυτοκρατορία έκανε διαρκώς
επεκτατικούς πολέμους ήταν:
1.
η
ανάγκη για λάφυρα, που ήταν και ο σπουδαιότερος τρόπος να γεμίσει το
κρατικό θησαυροφυλάκιο,
2. οι
ανάγκες για παραπάνω εδάφη, που θα μπορούσαν να δημιουργήσουν νέες
καλλιεργήσιμες εκτάσεις, οι οποίες θα ικανοποιούσαν τις απαιτήσεις
της στρατιωτικής τάξης,
3. η
ανάγκη που όριζε ότι έπρεπε να υπάρχει διαρκής απασχόληση για το
μεγαλύτερο κομμάτι του στρατού, ώστε να αποφεύγονται αναταραχές στο
εσωτερικό,
4. το
καθήκον για τη διάδοση του ισλαμισμού και
5. μια
«σχεδόν ιμπεριαλιστική νοοτροπία», η οποία επέβαλε να γίνονται
κατακτήσεις για χάρη της κατάκτησης και μόνο.
Peter
F.
Sugar, Η
νοτιοανατολική Ευρώπη κάτω από οθωμανική κυριαρχία, τ.Α, σ.139
(διασκευή)
Β. Επιστροφή στο χριστιανισμό
(Την περίοδο
1687-1715 η Πελοπόννησος βρέθηκε υπό βενετική κυριαρχία)
Μυστράς, 20
Σεπτεμβρίου 1689
Κατάλογος Τούρκων οι
οποίοι έγιναν χριστιανοί, με τις γυναίκες τους και τα τέκνα τους,
κάτοικοι των αντιστοίχων τόπων της επαρχίας Μυστρά:
·
Στην
πόλη του Μυστρά: ……
·
Χωριό
Άγιος Ιωάννης :
…..
·
Χωριό
Σκλαβοχώρι: ……
·
Χωριό
Αρκασά: …….
·
Χωριό
Λιόπεσι: ……
·
Χωριό
Φλόκα: …….
·
Χωριό
Καστρί:
…….
Σύνολο: 257
άνθρωποι
Κωνσταντίνου
Μέρτζιου – Θωμά Παπαδόπουλου, Ο Μυστράς και η περιφέρειά του εις τα
αρχεία της Βενετίας κατά την Ενετοκρατίαν (1687-1715), Λακωνικαί
Σπουδαί 9(1988)271-275
Γ. Η ορθόδοξη εκκλησία
Οι Βενετοί είδαν
στην ορθόδοξη εκκλησία της Κρήτης τον ισχυρότερο και τον πιο
επικίνδυνο αντίπαλο. Εκείνο που τους ανησυχούσε ήταν ότι η ορθόδοξη
εκκλησία ήταν η μεγάλη ενωτική δύναμη των Κρητών, το στήριγμα της
βυζαντινής ιδέας και ο φορέας αντίστασης κατά του κατακτητή.
Θεοχάρη Δετοράκη,
Ιστορία της Κρήτης, σ.198 (διασκευή)
Δ. Έλληνες και Βενετοί στην Κρήτη
Οι Έλληνες
αποτελούσαν το 97% του συνολικού πληθυσμού της Κρήτης. Οι Βενετοί
δεν ξεπέρασαν ποτέ τις 10.000 ψυχές και ήταν συγκεντρωμένοι στις
μεγάλες πόλεις.
Θεοχάρη Δετοράκη,
Ιστορία της Κρήτης, σ.206 (διασκευή)
Ε. Νεομάρτυρες – Εξισλαμισμοί - Λεηλασίες
«Οι εχθροί της
πίστεως και της πατρίδος μας οι λεγόμενοι Τούρκοι, από φθόνον
κινούμενοι του ιερού μοναστηριού (του Αγίου Γεωργίου στο Λυκοβουνό
της Λακωνίας), ηύρον αιτίαν ότι […] εσκοτώθη ένας Τούρκος. […]
ήρπασαν τους καλογέρους και τους γεωργούς των και τους έρριψαν στην
φυλακήν. Τα παιδευτήρια και τες τιμωρίες όπου τους έκαμναν στην
φυλακήν ήτον ανυπόφορα. Πολλοί εξ αυτών εδέχθησαν τον στέφανον του
μαρτυρίου, οι δε λοιποί μην υποφέροντες τα τοιάυτα εδέχθησαν την
θρησκείαν του Μουάμεθ και ούτως εκατεδαφίσθη ο ναός του αγίου
μεγαλομάρτυρος Γεωργίου».
Γεωργίου Β.
Νικολάου, Δημογραφικές και οικονομικές συνέπειες της κυριαρχίας των
Τουρκαλβανών στα Βαρδουνοχώρια Λακωνίας την περίοδο της Δεύτερης
Τουρκοκρατίας, Λακωνικαί Σπουδαί 16(2002)348
ΣΤ. Παιδομάζωμα
(Επιστολή Ελλήνων
της δυτικής Μικράς Ασίας με ημερομηνία 20 Ιουνίου 1456 προς το
μεγάλο μάγιστρο των ιπποτών της Ρόδου)
«…πως έχωμεν
αγανάκτησιν από τον Τούρκον και παίρνουν τα παιδία μας και κάμνουν
τα μουσουλμάνους…».
Αποστόλου Ε.
Βακαλόπουλου, Η θέση των Ελλήνων και οι δοκιμασίες τους υπό τους
Τούρκους, Ι.Ε.Ε., τ.Ι, σ.65
Ζ. Το 1647 στη Μύκονο
«Αρχή είναι παλιόθε
[…] να βάνομε γερόντοι και, όποτε δε μας αρέσουσι, να τις ευγάνομε,
να βάνομεν άλλους…».
Παναγιώτη Ζερλέντη,
Παναγιώτης Νικούσιος και Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος, άρχοντες Μυκονίων,
σ.161
Η. Η σημασία του ρόλου της κοινότητας
Το άτομο κάτω από
την οθωμανική δεσποτεία στήριζε τις ελπίδες του στην κοινότητα και
αυτή όφειλε να έχει καλή οργάνωση και σωστή διοίκηση για να
αντιμετωπίζει και να μετριάζει τα δεινά της δουλείας: τους μεγάλους
φόρους, την αυθαιρεσία και την απληστία των κρατικών οργάνων.
Ιωάννη Γιαννόπουλου,
Η κατάσταση του ελληνισμού κατά την περίοδο 1669-1821 / κοινότητες ,
Ι.Ε.Ε., τ.Α, σ.141
|