Α. Τα τελευταία λόγια του Πιέρρου (Βοϊδή) Μαυρομιχάλη πριν από τη μάχη στο
Μανιάκι
Πάμε εις τα
ταμπούρια μας και όποιος θα μείνει […] ας ακούει των γυναικών τα
μοιρολόγια.
Φωτάκου (Φώτιου
Χρυσανθόπουλου – υπασπιστή του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη),
Απομνημονεύματα περί της Ελληνικής Επαναστάσεως, σ.478
Β. Η μάχη στο Μανιάκι (20 Μαΐου 1825)
Στη μάχη […] οι
περισσότεροι Έλληνες σκοτώθηκαν πολεμώντας με γενναιότητα. Μάρτυρες
της πεισματικής και άγριας εκείνης μάχης σώμα προς σώμα έμειναν στον
τόπο εκείνο, για πολλά χρόνια, τα σχισμένα – και λευκασμένα από τον
καιρό – κρανία και τα άλλα κόκκαλα Ελλήνων και Αιγυπτίων.
Απόστολου
Βακαλόπουλου, Ιστορία της Ελληνικής Επαναστάσεως του 1821,
σσ.304-305
Γ. Ο Ιμπραήμ επιτίθεται εναντίον της Μάνης (μάχη στο Διρό, 21-22 Ιουνίου
1826)
Τόσο μεγάλη ήταν η
καταστροφή των Αιγυπτίων που, με βάση τα όσα λένε οι αυτόπτες
μάρτυρες, η θάλασσα του Διρού κοκκίνισε από τα αίματα των σκοτωμένων
(Αιγυπτίων) σε απόσταση δύο περίπου μιλίων.
Δικαίου Β.
Βαγιακάκου, Ο Ιμβραήμ εναντίον της Μάνης, σ.44 (διασκευή)
Δ. Ελεύθεροι πολιορκημένοι (Σχεδίασμα Β)
Άκρα του τάφου σιωπή στον κάμπο βασιλεύει·
λαλεί πουλί, παίρνει σπυρί κι η μάνα το ζηλεύει.
Τα μάτια η πείνα εμαύρισε· στα μάτια η μάνα μνέει·
στέκει ο Σουλιώτης ο καλός παράμερα και κλαίει:
«Έρμο τουφέκι σκοτεινό, τι σ’ έχω γω στο χέρι;
οπού συ μού ’γινες βαρύ κι ο Αγαρηνός το ξέρει».
Διονύσιος
Σολωμός
Ε. Ο θάνατος του Καραϊσκάκη
Αφού έμεινε, όπως
συνήθιζε, τελευταίος στο πεδίο της μάχης για να δώσει θάρρος στους
στρατιώτες του, πληγώθηκε και έπεσε από το άλογο. Συνήλθε αμέσως και
ανέβηκε πάλι στο άλογο, προτρέποντας το ιππικό να αντέξει όσο μπορεί
για κερδίσει χρόνο το πεζικό και να οπισθοχωρήσει με ασφάλεια. Ο
Καραϊσκάκης δεν νοιάστηκε για τον εαυτό του, παρά μόνο όταν οι
στρατιώτες του ξέφυγαν τον κίνδυνο. Από εκεί τον μετέφεραν στο πλοίο
του αρχιστρατήγου για να τον περιθάλψουν. Το τραύμα ήταν θανατηφόρο
και ο ίδιος κατάλαβε ότι του απέμεναν λίγες ώρες ζωής. Οι σύντροφοί
του έκλαιγαν και αυτός προσπάθησε να τους εμψυχώσει, λέγοντάς τους
να καταβάλουν κάθε προσπάθεια να διατηρήσουν τις θέσεις τους και να
λύσουν την πολιορκία της Αθήνας. Λίγες ώρες αργότερα άφησε την
τελευταία του πνοή.
Κωνσταντίνου
Παπαρηγόπουλου, Γεώργιος Καραϊσκάκης, σσ.283-286 (διασκευή)
ΣΤ. Ο αντίκτυπος από τη ναυμαχία του Ναβαρίνου
Ο αντίκτυπος από τη
ναυμαχία του Ναβαρίνου ήταν μεγάλος και οι συνέπειες τεράστιες. Ήταν
η πρώτη φορά, κατά την οποία οι Ευρωπαίοι πολέμησαν όχι για το
στραγγαλισμό των ελευθεριών, αλλά για την ελευθερία ενός ηρωικού και
ένδοξου λαού. Η καταστροφή του τουρκοαιγυπτιακού στόλου έδειχνε
καθαρά ότι η λύση του Ελληνικού Ζητήματος βρισκόταν προς το τέλος
της.
Σπύρου Λ. Μπρέκη,
Ιστορία της νεοτέρας Ελλάδος, σ.81
Ζ. Η κατάσταση στον ελλαδικό χώρο κατά την άφιξη του Καποδίστρια
Η κατάσταση στον
ελλαδικό χώρο, σύμφωνα με τις εκθέσεις των αρμόδιων υπουργών, ήταν
ως εξής:
Υπουργός εσωτερικών:
Στο εσωτερικό της χώρας επικρατούσε μεγάλη ανασφάλεια. Κάθε
οικονομική δραστηριότητα (εμπόριο, γεωργία, κτηνοτροφία, βιοτεχνία)
είχε παραλύσει.
Υπουργός εξωτερικών:
Όσον αφορά τις σχέσεις της χώρας με το εξωτερικό δεν είχε γίνει
σχεδόν τίποτα.
Υπουργός
οικονομικών: Στο δημόσιο ταμείο δεν υπήρχαν καθόλου χρήματα, παρά
μόνο οφειλές.
Υπουργός
στρατιωτικών: Τα περισσότερα ένοπλα τμήματα δεν πειθαρχούσαν και
αγνοούσαν κάθε εντολή της κρατικής εξουσίας.
Σπύρου Λ. Μπρέκη,
Ιστορία της νεοτέρας Ελλάδος, σσ.93-95 (διασκευή)
Η. Η αντιπολίτευση στον Καποδίστρια
Οι δυσαρεστημένοι,
κυρίως προύχοντες, έμποροι, ανώτεροι παραμερισμένοι αξιωματικοί,
καθώς και λόγιοι, που τον κατηγορούν για δικτατορική διακυβέρνηση
της χώρας, κινούνται εναντίον του. Την αντιπολίτευση εξάπτουν και οι
αντιπρόσωποι της Γαλλίας και της Αγγλίας, οι οποίοι τον κατηγορούν
και ως ρωσόφιλο. Ο Καποδίστριας όμως πίστευε πως μόνο μια αυστηρά
συγκεντρωτική εξουσία θα μπορούσε να εξασφαλίσει τη γρήγορη πρόοδο
της χώρας. Γι’ αυτό δε θεωρούσε κατάλληλο τον καιρό για την εφαρμογή
των αρχών των δημοκρατικών συνταγμάτων και ήταν επόμενο να έρθει σε
σύγκρουση με αυτές.
Απόστολου Ε.
Βακαλόπουλου, Νέα ελληνική ιστορία (1204-1985), σσ.204-205
|