Η αποδοχή του μύθου από τη λαϊκή παράδοση γίνεται μέσα από το πίνακα του Γύζη. Όταν ο Γύζης ζωγράφισε το πίνακα το 1885-1886 στο Μόναχο, δε γνώριζε το συσχετισμό του κρυφού σχολειού με το ποίημα «Φεγγαράκι μου λαμπρό». Ο πίνακας εμφανίστηκε για πρώτη φορά την 1^η Ιανουαρίου 1899  στο περιοδικό του Γ. Δροσίνη ˜Εθνική Αγωγή˝ και αργότερα στο περιοδικό ˜Παναθήναια Α΄ (1900-1901), 417˝ (το τεύχος ήταν αφιερωμένο στον Γύζη).[14] 

Μάρτυρα του ίδιου του ζωγράφου για το πώς εμπνεύστηκε το ποίημα δεν έχουμε. Ο βιογράφος του όμως μας πληροφορεί ότι τον εμπνεύστηκε από το μοναστήρι της Αγίας Τριάδος στη Τήνο  που ονομαζόταν «κρυφό σχολειό». Δεν υπάρχει λόγος να αμφισβητηθεί η ύπαρξη της παράδοσης αυτής ούτε η μαρτυρία του βιογράφου. Η ιστορική αλήθεια όμως, είναι εντελώς διαφορετική αφού η Τήνος κατακτήθηκε πολύ αργά, το 1718.[15] Ο Νικόλαος Γύζης σε μια προσωπική  επιστολή του στις 24 Ιανουαρίου 1886, περιγράφει το πίνακα. [16] Η απεικόνιση του μύθου έχει πολύ μεγάλη σημασία για την επιβίωση του.