Υπάρχουν πολλές ερμηνείες για αυτόν τον αστερισμό. Μια εκδοχή αναφέρει πως μάλλον  ο Δίας μεταμορφώθηκε  σε κύκνο για να ζευγαρώσει με τη Λήδα και να γεννηθούν οι δίδυμοι Διόσκουροι, Κάστορας και Πολυδεύκης καθώς και η Ωραία Ελένη που ήταν η αφορμή του Τρωικού πολέμου.

Σύμφωνα με μια άλλη εκδοχή ο κύκνος ήταν το πουλί της Αφροδίτης, γνωστός και ως Μύρτιλος, από τη μυρτιά, το ιερό φυτό της θεάς.

Κατά άλλους, ο κύκνος ήταν ο Ορφέας, που τοποθετήθηκε μετά το θάνατό του στον ουρανό δίπλα στην αγαπημένη του Λύρα.