Creator:
Kaleli Katerina |
Ελληνικός
Κινηματογράφος
Ο
Ελληνικός κινηματογράφος άρχισε στις πρώτες δεκαετίες
του 20ου αιώνα, με μικρό αριθμό ταινιών μέχρι το 1940
(κάπου στις 35). Η άνθησή του άρχισε μετά τον Β'
παγκόσμιο πόλεμο, με 4-7 ταινίες το χρόνο μέχρι το 1950
και σταδιακά η παραγωγή αυξήθηκε μέχρι τις 60 ταινίες το
1960. Η χρυσή εποχή του ελληνικού κινηματογράφου ήταν
από το 1960 μέχρι το 1973 φτάνοντας μέχρι τις 97 ταινίες
το χρόνο (με μέσο όρο 80 ταινίες το χρόνο). Από το 1974
μέχρι σήμερα η παραγωγή κυμαίνεται σε πολύ μικρότερα
επίπεδα από 10 ταινίες μέχρι 40 ταινίες το χρόνο.
-
1906.
Η ιστορία του ελληνικού κινηματογράφου αρχίζει το
1906
αν και συχνά αναφέρεται και ως έτος αρχής του το
1914.
Το
1906
κινηματογραφείται μια
μικρού μήκους ταινία
των
Ολυμπιακών αγώνων
που διεξάχθηκαν τότε. Επρόκειτο για ταινία γυρισμένη
με απλά τεχνικά μέσα, ωστόσο δεν έλειπαν και
ορισμένα στοιχειώδη καλλιτεχνικά γνωρίσματα.
-
Ένα χρόνο αργότερα το
(1907)
έγινε μια ακόμη ταινία του είδους αυτού που
παρουσίαζε τον εορτασμό της ελληνικής Εθνικής
επετείου. Στα επόμενα τρία χρόνια, δεν σημειώνεται
καμία άλλη ελληνική ταινία.
-
Το
1911
όμως, ο
Κώστας Μπαχατώρης,
παρουσίασε στην οθόνη, το κωμειδύλλιο του Περισιάδη
Γκόλφω,
που γνώρισε στο θέατρο μεγάλη επιτυχία. Οπερατέρ της
ταινίας ήταν ο Ιταλός Μαρτέλι και πρωταγωνίστρια η
βεντέτα του θεάτρου της εποχής
Ολυμπία Δαμάσκου.
Είχε μήκος δύο χιλιάδες μέτρα, διαρκούσε δηλαδή
περίπου μια ώρα και δέκα λεπτά, και γυρίστηκε εξ
ολοκλήρου σ' ένα φωτογραφικό στούντιο. Η ταινία είχε
πολλά ελαττώματα και λάθη αλλά ο κόσμος την
υποδέχθηκε με ενθουσιασμό, πράγμα που παρακίνησε
πολλούς να μιμηθούν τον Μπαχατώρη.
-
Το
1912
ιδρύθηκε η πρώτη
κινηματογραφική εταιρία, η Αθηνά Φιλμ και η πρώτη
της ταινία ήταν ένα μικρό
ντοκιμαντέρ
γύρω από τη ζωή των νεαρών Ελλήνων πριγκίπων. Ύστερα
από αυτό γυρίστηκε μία άλλη ταινία μήκους χιλίων
μέτρων με τίτλο Η τύχη της Μαρούλας, που αποτελούσε
την πρώτη ελληνική ταινία με αξιώσεις στοιχειώδους
καλλιτεχνικού και τεχνικού επιπέδου.
-
Το(1913),
η ίδια εταιρία παρουσίασε μία σειρά μικρών
κωμωδιών
τύπου μπουρλέσκ, με πρωταγωνιστή το δημοφιλή κωμικό
Δημητρακόπουλο. Η επιτυχία των κωμωδιών αυτών ήταν
πολύ μεγάλη και τον επόμενο χρόνο, ο Λεπενιώτης
γύρισε στον ίδιο τύπο την ταινία Ο Βιλλάρ στα μπάνια
του Φαλήρου.
-
Το
1916
ιδρύθηκε μία δεύτερη κινηματογραφική εταιρία, η Άστυ
Φιλμς, που τον ίδιο χρόνο παρουσίασε την κωμωδία με
τίτλο Η προίκα της Αννούλας. Ακολούθησαν τα χρόνια
του
Α' Παγκοσμίου Πολέμου,
που σταμάτησαν μέχρι το
1920
την εξέλιξη του
ελληνικού κινηματογράφου. Την εποχή αυτή ο Αχιλλέας
Μαδράς και οι αδελφοί Γαζιάδη επεχείρησαν να
γυρίσουν μερικά ντοκιμαντέρ.
-
1920.
Στην ίδια περίοδο έγιναν και τα πολεμικά ντοκιμαντέρ
του Γιώργου Προκοπίου. Στα μικρά αυτά φιλμ, που
αποτελούν και τα μόνα κινηματογραφικά ντοκουμέντα
που έχουμε από το
Μικρασιατικό Πόλεμο,
ο Προκοπίου αναδείχτηκε ως γνήσιος καλλιτέχνης. Παρά
τα πρωτόγονα μηχανικά μέσα, πέτυχε υψηλού επιπέδου
φωτογραφία,
καταπληκτική κίνηση του φακού και ρεαλιστική εικόνα.
-
Το
1921
ο
Γαζιάδης
παρουσίασε την ταινία Ελληνικό θαύμα, όπου
χρησιμοποίησε
Ρώσους
ηθοποιούς.
-
Το
1924
γυρίστηκαν μερικές
σύντομες ταινίες, στις οποίες πρωταγωνιστούσε ο
κωμικός Μιχαήλ Μιχαήλ. Ένα χρόνο αργότερα η Άστυ
Φιλμς έδωσε τη δεύτερη μεγάλου μήκους ταινία της που
προξένησε εξαιρετική εντύπωση, παρά το γεγονός ότι
οι περισσότεροι ηθοποιοί της ήταν άγνωστοι
ερασιτέχνες. Ο τίτλος της ήταν Το απόπαιδο. Τον ίδιο
χρόνο, ο Μιχαήλ Μιχαήλ παρουσίασε τις κωμωδίες του
Οι γάμοι της Κοντσίτας και η Απαγωγή της Μάρως, δύο
μικρού μήκους ταινίες που γυρίστηκαν από μια
καινούρια ελληνοαγγλική εταιρία παραγωγής.
-
Το
1926
δημιουργείται από τους
αδελφούς Γαζιάδη μια νέα εταιρία, η Νταγκ Φιλμς. Ο
Δημήτρης Γαζιάδης είχε σπουδάσει κινηματογραφία στο
Μόναχο
και ήταν συγχρόνως
οπερατέρ,
σκηνοθέτης και φωτογράφος.
-
1927
Η Νταγκ Φιλμς
παρουσιάζει τη πρώτη ταινία της που ήταν το Έρως και
κύματα, που αποτέλεσε σταθμό για τον ελληνικό
κινηματογράφο, ο οποίος έκτοτε πραγματοποίησε
αλματώδη εξέλιξη.
Ηχητικός κινηματογράφος
-
Το
1930
η Νταγκ Φιλμς
παρουσίασε μια νέα σειρά από ταινίες, που τα σενάριά
τους έγραψαν γνωστοί συγγραφείς και ο πρωταγωνιστές
τους είχαν επιλεγεί από τους καλύτερους ηθοποιούς
του
Βασιλικού θεάτρου.
Τότε όμως είχε παρέλθει η εποχή του βωβού
κινηματογράφου και το κοινό υποδεχόταν με
ενθουσιασμό τον ηχητικό κινηματογράφο. Την περίοδο
αυτή η Νταγκ Φιλμς παρουσίασε την οπερέτα του
Χατζηαποστόλου Οι απάχηδες των Αθηνών, με
πρωταγωνιστή τον τενόρο της Λυρικής σκηνής Πέτρο
Επιτροπάκη και πρωταγωνίστρια τη Μαίρη Σαγκάνου, που
ήταν από τις πρώτες καλλιτέχνιδες του Βασιλικού
θεάτρου. Η ταινία αυτή γνώρισε σημαντική επιτυχία
και παρακίνησε την Νταγκ Φιλμς να γυρίσει τη δεύτερη
σημαντική ομιλούσα ταινία της, που είχε τίτλο Φίλησέ
με Μαρίτσα. Η ταινία αυτή, παρά το γεγονός ότι βρήκε
πολύ καλή υποδοχή από το κοινό, ήταν και η τελευταία
της Νταγκ Φιλμς. Αμέσως μετά διαλύθηκε, αδυνατώντας
να προσαρμόσει τις εργαστηριακές της εγκαταστάσεις
στις απαιτήσεις του ομιλούντος κινηματογράφου, που
είχε πια καθιερωθεί. Την ίδια περίοδο στο μεταξύ
ιδρύθηκαν άλλες πιο συγχρονισμένες εταιρίες όπως η
Ηρώ Φιλμς,
η
Ακρόπολις Φιλμς
και άλλες. Η δεύτερη παρουσίασε μία σειρά μικρές
κωμωδίες με πρωταγωνιστή τον Κίμωνα Σπαθόπουλο, έναν
πολύ καλό μιμητή του
Σαρλώ.
Τον ίδιο χρόνο (1930), ο
Ορέστης Λάσκος,
δόκιμος σαν νεοέλληνας ποιητής, στράφηκε προς τον
κινηματογράφο και γύρισε το
Δάφνις και Χλόη,
που θεωρείται η πρώτη ρεαλιστική ελληνική ταινία.
-
Στην επομένη δεκαετία,
αν και δημιουργήθηκαν αρκετές νέες εταιρίες, όπως η
Τέλεγκαν, ο Φοίβος κ.ά., ο ελληνικός κινηματογράφος
περιορίσθηκε αποκλειστικά στα μικρά
ντοκιμαντέρ
και τις ταινίες επικαίρων. Οι Έλληνες
κινηματογραφιστές χρησιμοποίησαν αυτόν τον χρόνο για
να προσαρμόσουν τα
στούντιο
τους στις ανάγκες του ομιλούντος κινηματογράφου.
Πρώτος ο Ν. Δαδήρας, που είχε ιδρύσει παλαιότερα την
Ολύμπια Φιλμς,
έκανε μια προσπάθεια για να παρουσιάσει την πρώτη
ολοκληρωμένη ομιλούσα ταινία, τον
Αγαπητικό της Βοσκοπούλας.
Ο συγχρονισμός όμως του ήχου και της εικόνας έγινε
στη
Γαλλία
και την
Αμερική.
Η προσπάθεια αυτή τελικά απέτυχε ενώ το ίδιο συνέβη
και με τη δεύτερη ταινία,
Η δεσποινίς δικηγόρος,
που ο συγχρονισμός της έγινε στην
Αυστρία.
Μόλις το
1939
παρουσιάζεται μια ικανοποιητική ελληνική ταινία στον
τομέα του ομιλούντος, που γυρίστηκε από το
Φίνο.
Ήταν το
Τραγούδι του χωρισμού,
με πρωταγωνιστή το
Λάμπρο Κωνσταντάρα,
τον
Αλέκο Λειβαδίτη,
τη
Λίντα Μιράντα
και την
Ευτυχία Δανίκα.
Η ταινία αυτή ήταν και το πρώτο ελληνικό έργο που
γυρίστηκε με συγχρονισμένα μηχανήματα εικόνας και
ήχου.
|