Έργα ξένων λογοτεχνών εμπνευσμένα από την ηρωική Έξοδο του Μεσολογγίου

Το έπος του Μεσολογγίου περικλείει το πνεύμα του επαναστατικού αγώνα στην αρτιότερη έκφραση. Ο ηρωισμός, η δύναμη της ψυχής και η αυτοθυσία των Ελεύθερων Πολιορκημένων ενέπνευσαν μεγάλους ξένους δημιουργούς, οι οποίοι στήριξαν τον ιερό αγώνα των Ελλήνων στο διεθνή χώρο.

Ο Σπύρος Κανίνιας στο βιβλίο του «Ελευθερία, Οι Πολιορκίες και η Έξοδος τους Μεσολογγίου σε ευρωπαϊκά ποιητικά, πεζά και μουσικά έργα", Αθήνα 1997) συντάσσει περιλήψεις του περιεχομένου κάθε ποιητικού και πεζού έργου και παραθέτει τα εξώφυλλά τους. Την περίληψη ενός χαρακτηριστικού πολύστιχου ποιήματος από αυτά καθώς και το εξώφυλλό του βλέπετε στη συνέχεια:

Περίληψη

«Στο πολύστιχο ποίημα αναπτύσσεται η σκέψη του Βύρωνος, που τίθεται στην προμετωπίδα:

«Ω Ελλάς! Πολύ παγερή είναι η καρδιά του ανθρώπου, που μπορεί να σε βλέπει χωρίς να αισθανθεί για σένα αυτό που δοκιμάζουν οι ερασταί κοντά στην σποδό αυτών που αγάπησαν:

Το Φάντασμα του Μεσολογγίου, υψωμένο στα αιματοβαμμένα οχυρώματα της αφανισμένης πόλεως, «βαστάζει εν τω σώματί του» τα στίγματα των κακουχιών και μαρτυρίων που υπέστησαν οι Μεσολογγίτες κατά τις Πολιορκίες και την Έξοδο. Όμως οι ηρωικοί αυτοί άνθρωποι είχαν πάντα στην καρδιά την φλόγα της ελευθερίας, που τους άναψαν οι Τρακόσιοι των Θερμοπυλών.

Το Φάντασμα καταγγέλλει τους Ευρωπαίους, οι οποίοι ενώ ευεργετήθηκαν από το αρχαίο ελληνικό πνεύμα, έδειξαν παγερή αδιαφορία για τον απελευθερωτικό αγώνα των νεωτέρων Ελλήνων. Και έμειναν ασυγκίνητοι από τις θυσίες τους για τα ιερά ονόματα της Πατρίδας και της Ελευθερίας. Κάμνει την θλιβερή διαπίστωση ότι ο κόσμος ανήκει πλέον εις τους τυράννους, ότι οι Χριστιανοί δειλιούν… Και προαναγγέλλει ότι ο Ουρανός θ’ αποδώσει στον καθένα κατά τα έργα του.

Chide Harold,  Β΄ Άσμα, 15 στρ.                             (Κανίνιας, σ. 42 - 43)