Τα καλικαντζαράκια χωρίζονται σε δύο κατηγορίες, στα καλά και τα κακά. Τα καλά καλικαντζαράκια είναι νεραϊδένια πλάσματα του σπιτιού που βοηθούν στις οικιακές δουλειές. Αρχικά ήταν συνηθισμένοι καλικάντζαροι, τα μοχθηρά εκείνα πλάσματα που τους αρέσει να τρυπώνουν στις κατοικίες των ανθρώπων για να τους φοβερίζουν. Σιγά σιγά όμως άρχισε να τα ενδιαφέρει περισσότερο η μίμηση των δραστηριοτήτων των ανθρώπων παρά η διατάραξή τους και τελικά έγιναν πολύ χρήσιμοι οικιακοί βοηθοί. Μπορούν να κάνουν σχεδόν οποιαδήποτε βιαστική δουλειά, αλλά ειδικότητά τους είναι να χτυπούνε το γάλα για να φτιάξουν βούτυρο ή να αλωνίζουν και να αλέθουν καλαμπόκι για να φτιάξουν αλεύρι.

       Οι καλοί καλικάντζαροι αρχικά ήταν πνεύματα της γης που ζούσαν κάτω από την επιφάνειά της, γι' αυτό δεν αντέχουν το φως της ημέρας και δουλεύουν μόνο τη νύχτα. Αγαπούν τη ζεστασιά των μαγειρικών συσκευών της κουζίνας, που είναι άλλωστε ένας από τους λόγους που τα προσελκύουν τα σπίτια των ανθρώπων, καθώς αυτά-όπως και τα περισσότερα νεραϊδένια πλάσματα- δε μπορούν να δουλεύουν με τη φωτιά. Η αντικατάσταση των παλιών εστιών μαγειρέματος, που έκαιγαν συνεχώς, από κουζίνες γκαζιού ή ηλεκτρικές έχει συμβάλλει στην εξαφάνιση των καλών καλικαντζάρων που η παρουσία τους παλιότερα ήταν πολύ συνηθισμένη.

       Παρά την προσαρμογή τους στο περιβάλλον του σπιτιού και τη γενικά θετική στάση τους, διατηρούν κάποια από τη σκανταλιάρικη διάθεση των καλικαντζάρων. Τρελαίνονται να σκαρώνουν φάρσες και αστεία, ιδιαίτερα σε τεμπέληδες, μεθυσμένους ή κακότροπους ανθρώπους. Δεν είναι όμως ποτέ μοχθηρά, εκτός αν νιώσουν ότι τα πρόσβαλαν. Τα αστεία τους μάλιστα συχνά μας δίνουν την ευκαιρία να αναγνωρίσουμε τα λάθη μας.