Τραγικός ποιητής της ελληνικής αρχαιότητας, ο δεύτερος από τους τραγικούς του 5ου αι. π.Χ. και ένας από τους επιφανέστερους όλων των λαών και όλων των εποχών.

Γεννήθηκε στο ωραιότατο προάστιο της Αθήνας, τον Ίππειο Κολωνό, το 496 π.χ. Ο πατέρας του Σόφιλλος, ευκατάστατος εργοστασιάρχης, είχε τα μέσα και φρόντισε για τη σωματική και πνευματική ανάπτυξη του Σοφοκλή. Γι' αυτό, μετά τη ναυμαχία της Σαλαμίνας, επειδή ξεχώριζε για την ομορφιά και τη μουσική μόρφωση, τον διάλεξαν να διευθύνει το χορό των εφήβων, που θα τραγουδούσε και θα χόρευε γύρω από το τρόπαιο τα επινίκια. Στους δραματικούς αγώνες πρωτοπαρουσιάστηκε το 468 π.Χ. και νίκησε τον παλιό ήρωα της τέχνης, τον Αισχύλο, με την τετραλογία "Τριπτόλεμος". Κριτής του ήταν ο ίδιος ο Κίμωνας, ο νικητής των Περσών στον Ευρυμέδοντα, μαζί με τους άλλους στρατηγούς. Αυτή υπήρξε η αρχή μιας συνεχούς και σταθερής επιτυχίαs.

Διαγωνίστηκε άλλες τριάντα περίπου φορές και στις 18 πήρε τα πρωτεία, ενώ στις υπόλοιπες τα δευτερεία. Ποτέ δεν ήρθε τρίτος. Το 442 δίδαξε την Αντιγόνη και τόση ήταν η επιτυχία του, ιδίως για τις υψηλές του γνώμες περί πολιτείας, ώστε οι Αθηναίοι τον διάλεξαν συστράτηγο του Περικλή στο Σαμιακό πόλεμο (441 - 439 π.Χ.). Ύστερα από αυτό έπαιρνε μέρος στην πολιτική ζωή της πόλης, όπως ο κάθε καλός πολίτης του καιρού του, αλλά κύριο έργο του ήταν πάντοτε η δραματοποιία. Και η ιδιωτική ζωή του Σοφοκλή υπήρξε επίσης ευτυχισμένη. Από τη Νικοστράτη απέκτησε τέσσερις γιους. Από αυτούς ο Ιοφώντας, όπως επίσης ο εγγονός του, Σοφοκλής ο νεότερος, έγραψαν τραγωδίες. Ο εγγονός του μάλιστα, λίγο μετά το θάνατο του παππού του, ήταν εκείνος που δίδαξε τον Οιδίποδα επί Κολωνώ.

Ο Σοφοκλής. πέθανε σε ηλικία 90 χρόνων, το φθινόπωρο του 406 π.χ. Λίγο νωρίτερα είχε πεθάνει ο Ευριπίδης, τον οποίο ο Σοφοκλής πένθησε φορώντας σκούρο ιμάτιο και αφήνοντας τους ηθοποιούς και το χορό αστεφάνωτους στις παραστάσεις εκείνης της χρονιάς. Ο Σοφοκλής. θάφτηκε στον πατρικό του τάφο, που βρισκόταν στο δρόμο προς τη Δεκέλεια, και πάνω στον τάφο του τοποθετήθηκε μία σειρήνα. Προς τιμή του ο δήμος των Αθηναίων ψήφισε να του προσφέρεται κάθε χρόνο θυσία. Ο ρήτορας Λυκούργος πρότεινε και στήθηκε στο θέατρο του Διόνυσου μαρμάρινος ανδριάντας του ποιητή, που σήμερα βρίσκεται στο μουσείο του Λατερανού, στη Ρώμη.