Η αρχαία πόλη Μάτσου Πίτσου είναι το
αντιπροσωπευτικότερο δείγμα του πολιτισμού των Ίνκας. Το
Μάτσου Πίτσου κηρύχθηκε ως Περιοχή Παγκόσμιας
Πολιτιστικής Κληρονομιάς το 1983. Είναι επίσης ένα από
τα Νέα Επτά Θαύματα του Κόσμου . Το Μάτσου Πίτσου
σημαίνει «αρχαίο βουνό». Βρίσκεται σε υψόμετρο 2700
μέτρων στη Σιέρα Βιλκαμπάμπα, στην αριστερή όχθη του
παραπόταμου του Βιλκανότα, Ουρουμπάμπα..Η αρχιτεκτονική
της Μάτσου Πίτσου εμφανίζεται ενοποιημένη με το φυσικό
περιβάλλον σύμφωνα με τις συνήθειες των Ίνκα.
...
Η κατοικημένη περιοχή στην ανατολική πλευρά της
μεγάλης κύριας πλατείας περιλάμβανε μονοπάτια,σκάλες και μικρές
πλατείες και ένα αποδοτικό σύστημα παροχής νερού,οι κατασκευές
είναι μονόροφα ορθογώνια κτίρια με περίκλειστους τοίχους.Τα
κτίσματα των Ίνκας ήταν μάλλον τυποποιημένα κυκλικά ή ορθογώνια,
με ομοιόμορφα τραπεζοειδή παράθυρα και πόρτες και χωρίς άλλα
διακοσμημένα στοιχεία.Tόσο οι Ισπανοί κατακτητές όσο και οι
σύγχρονοι επιστήμονες έμειναν έκπληκτοι από την πολυπλοκότητα
και την ακρίβεια των τεχνικών που χρησιμοποιήθηκαν από τους
Ίνκας στη λιθοδομία και στην απολύτως κάθετη διάσταση των
κτιρίων
....
Μια απο τις μεγάλες επιδεξιότητες των
Ίνκα ήταν να συνενώνουν τέλεια σε ενιαίο σύνολο τοίχους
και κατασκευές στο τοπίο των Άνδεων,χρησιμοποιώντας
συχνά τεχνητές αναβαθμίδες,όπως μπορεί κανείς σήμερα να
παρατηρήσει στη Μάτσου Πίτσου.Οι στέγες ήταν από ξύλινο
πλαίσιο που καλύπτονταν από άχυρα με απλό ή διπλό
σκέπαστρο.Το πλαίσιο της οροφής ήταν προσαρμοσμένο στους
τοίχους με προεξοχές από λίθο.
Αξιόλογη όσο και μυστηριώδης είναι και η επεξεργασία που έκαναν
στις πέτρες και ειδικά στις μονολιθικές, που έχουν υποστεί μια
τέλεια λείανση, που θα απαιτούσε εργαλεία προηγμένης τεχνολογίας,
που όμως δεν έχουν βρεθεί ακόμη.Τα εργαλεία που αποδεδειγμένα
χρησιμοποιούσαν είναι το πέτρινο σφυρί, το χάλκινο ψαλίδι, το
χάλκινο τσεκούρι και μια τσιμπίδα από φτερά.Ο γρανίτης που
χρησιμοποιήθηκε ήταν πιθανό στυλβωμένα με τη χρήση άμμου.Τα
υπέροχα κτίρια ναοί,οικίες,μνημεία της Μάτσου Πίτσου
περιβάλλονται από γκρεμούς και τοίχους που παρείχαν ασφάλεια. Η
πραγματικότητα είναι ότι το Μάτσου Πίτσου χτίστηκε το 1460 και
χρησίμευε ως αστρονομικό παρατηρητήριο με αρχείο χρονολόγησης,
λατρευτικό κέντρο και ως θερινά ανάκτορα των βασιλέων. Στο
Μάτσου Πίτσου προσδιορίζονται δυο οικοδομικές φάσεις, η πρώτη
του 1460 επί της βασιλείας του Ίνκα Πατσακούτι και η δεύτερη
του 1530, του Μάνκο Ίνκα.
Έχουν μετρηθεί στη πόλη 200 κτίσματα που
χωρίζονται μεταξύ τους με τοίχους, ανοιχτούς χώρους σαν
πλατείες και μονοπάτια. Η πόλη χωρίζεται σε δυο τομείς
που τους χωρίζει μια μεγάλη πλατεία. Οι δυο τομείς είναι
ο Αστικός τομέας και ο Αγροτικός τομέας. Ο Αστικός
τομέας βρίσκεται στο βόρειο τμήμα της πόλης και
περιλαμβάνει όλα τα τελετουργικά και διοικητικά κτίρια
της πόλης μαζί με τα οικήματα, καθώς και τέσσερις
πλατείες.
